Bỏ thế độc quyền vàng miếng: Dự thảo Nghị định 24 mới mở đường cho cạnh tranh, giảm chênh lệch giá

Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối Đào Xuân Tuấn cho biết, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã hoàn thiện Dự thảo sửa đổi Nghị định 24 – đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách quản lý thị trường vàng, theo chỉ đạo trực tiếp từ Tổng Bí thư Tô Lâm.

Mở rộng nhà sản xuất vàng miếng: Không còn riêng mình SJC

Theo ông Đào Xuân Tuấn, Ngân hàng Nhà nước sẽ không còn độc quyền sản xuất vàng miếng. Ngoài thương hiệu SJC, nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được cấp phép sản xuất vàng miếng, mở ra môi trường cạnh tranh công bằng hơn.

Việc này sẽ giúp người dân có thêm nhiều lựa chọn, giảm chênh lệch giá giữa các thương hiệu, từng bước đưa thị trường vàng trở nên minh bạch và hiệu quả hơn.

Doanh nghiệp, ngân hàng đủ điều kiện được nhập khẩu vàng nguyên liệu

Dự thảo mới cũng đề xuất cho phép một số doanh nghiệp và ngân hàng đủ điều kiện được cấp hạn mức nhập khẩu vàng nguyên liệu, phục vụ cho cả hai mục đích: sản xuất vàng miếng và chế tác vàng trang sức mỹ nghệ trong nước. Tuy nhiên, việc cấp hạn mức vẫn nằm trong kiểm soát chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước.

Bất cập sau hơn một thập kỷ siết quản lý

Từ năm 2012 đến nay, theo Nghị định 24 hiện hành, SJC là thương hiệu vàng miếng duy nhất được sản xuất, thay thế cho 9 thương hiệu trước đó. Đồng thời, các ngân hàng bị yêu cầu ngừng huy động vàng và đóng cửa sàn giao dịch vàng.

Tuy nhiên, sau hơn 10 năm, mạng lưới kinh doanh vàng miếng đã sụt giảm mạnh, từ 12.000 điểm giao dịch xuống chỉ còn khoảng 2.600 điểm, khiến thị trường bị thu hẹp nghiêm trọng.

Trong thời gian dài, SJC không được cấp phép sản xuất mới, máy móc bị niêm phong, và doanh nghiệp trong nước cũng không được nhập khẩu vàng nguyên liệu. Hệ quả là nguồn cung vàng trang sức phụ thuộc hoàn toàn vào vàng thu mua trong nước – không ổn định và giá cao.

Tổng Bí thư chỉ đạo: Cần thị trường hóa, nhưng vẫn kiểm soát

Trước thực trạng đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đã yêu cầu khẩn trương sửa đổi Nghị định 24, theo hướng “thị trường hóa có kiểm soát và lộ trình cụ thể”, nhằm:

• Xóa bỏ thế độc quyền sản xuất vàng miếng, cho phép các doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia để tăng tính cạnh tranh.

• Mở rộng quyền nhập khẩu vàng nguyên liệu, kiểm soát chặt chẽ, nhằm tăng cung – giảm chênh lệch giá với thị trường quốc tế.

• Khuyến khích phát triển thị trường vàng trang sức, hướng đến mục tiêu xây dựng Việt Nam thành trung tâm chế tác và xuất khẩu vàng chất lượng cao.

• Từng bước chuyển hóa vàng tích trữ thành sản phẩm có giá trị gia tăng, góp phần ổn định vĩ mô và hạn chế buôn lậu vàng qua biên giới.

Kết luận

Dự thảo Nghị định 24 sửa đổi không chỉ là một bước đi mang tính kỹ thuật trong quản lý, mà còn là cải cách lớn nhằm bình ổn thị trường vàng, giảm áp lực tâm lý đầu cơ, và hướng tới một thị trường minh bạch, cạnh tranh, hiện đại hơn. Khi được triển khai đúng cách, người dân và doanh nghiệp đều được hưởng lợi, góp phần vào tăng trưởng kinh tế bền vững.