Tại họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế xã hội trên địa bàn TPHCM vào chiều 26/6, ông Nguyễn Kiên Giang - Phó Trưởng Phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông thuộc Sở Xây dựng TPHCM cho biết, việc thí điểm miễn giấy phép xây dựng sẽ tạo sự thuận tiện, giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian đi lại cho người dân khi thực hiện đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn thành phố sau khi thực hiện sáp nhập chính quyền cấp tỉnh.

Theo ông Giang, yêu cầu kỹ thuật pháp lý để được miễn giấy phép xây dựng căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014 đối với nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Việc thiết kế xây dựng nhà ở riêng lẻ theo quy định tại khoản 7 Điều 79 Luật Xây dựng 2014. Việc thi công xây dựng nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân được quy định tại khoản 3, khoản 4, khoản 5, Điều 9 Nghị định 06/2021 của Chính phủ.

Thực hiện công điện số 78/2025 của Thủ tướng về việc tập trung cắt giảm và đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng, Sở Xây dựng TPHCM đã phối hợp với các quận 6, 7, 8, 12, Bình Tân, Tân Phú, Cần Giờ, Hóc Môn, Nhà Bè và TP Thủ Đức để rà soát các dự án nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt.

Dự kiến vào ngày 1/7, Sở Xây dựng sẽ công bố các dự án đã có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc có thiết kế đô thị đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thuộc đối tượng miễn giấy phép xây dựng.

Theo đó, khu vực các lô đất được miễn giấy phép xây dựng tập trung nhiều nhất ở quận 7, huyện Nhà Bè, huyện Bình Chánh và TP Thủ Đức.

Trường hợp được miễn giấy phép, người dân gửi thông báo khởi công xây dựng tại UBND xã - nơi xây dựng công trình, trong thời hạn 7 ngày làm việc trước khi khởi công xây dựng công trình. Ông Giang lưu ý, thông báo phải kèm bản sao có chứng thực giấy tờ hợp pháp về đất đai , thiết kế và xây dựng nhà ở riêng lẻ theo đúng các tiêu chí kiến trúc quy hoạch.

Để rà soát giám sát việc xây dựng, ông Giang cho biết theo khoản 3 Điều 26 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, chủ tịch UBND cấp phường có thẩm quyền kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong việc xây dựng nhà ở, công trình xây dựng đô thị theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, căn cứ khoản 12 Điều 7 Thông tư 10/2025 của Bộ Xây dựng hướng dẫn chức năng nhiệm vụ quyền hạn của cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về lĩnh vực xây dựng quy định nhiệm vụ quyền hạn của Phòng Kinh tế hạ tầng đô thị hướng dẫn kiểm tra việc xây dựng các công trình theo quy chế quản lý kiến trúc, quy định quản lý theo đồ án quy hoạch đô thị, thiết kế đô thị để được các cấp có thẩm quyền phê duyệt, tổ chức công bố công khai các quy hoạch.

Trước đó, ông Huỳnh Thanh Khiết - Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM cho biết, hiện nay sở đang tập trung rà soát lại quy hoạch, trong đó ưu tiên việc phân cấp thẩm quyền cấp phép xây dựng.

Theo ông Khiết, Chính phủ đã ban hành Nghị định 140/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc Bộ Xây dựng.

Thẩm quyền cấp phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ và các công trình cấp III, IV sẽ được chuyển từ UBND quận, huyện về cho UBND phường, xã.

Liên quan đến việc miễn cấp phép xây dựng, ông Khiết cho biết, Sở Xây dựng TPHCM đang phối hợp với UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức rà soát, thống kê các khu vực đủ điều kiện áp dụng.

Đây là những khu đã có quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 và đáp ứng đầy đủ các điều kiện kỹ thuật, pháp lý theo quy định. Khi đó, người dân không cần xin phép xây dựng mà chỉ cần thông báo khởi công công trình.

Tuy nhiên, ông Khiết lưu ý, việc bỏ yêu cầu giấy phép xây dựng cũng đặt ra bài toán quản lý mới. Các đơn vị chức năng cần phối hợp chặt chẽ trong việc giám sát thi công, xử lý tranh chấp và cập nhật tài sản sau khi công trình hoàn thành.

Qua rà soát, hiện trên địa bàn TPHCM có khoảng 360 khu vực với khoảng 55.000 lô, nền đủ điều kiện để được miễn giấy phép xây dựng.

Sở Xây dựng TPHCM đang khẩn trương lấy ý kiến từ các địa phương về danh sách các khu vực đủ điều kiện miễn cấp phép xây dựng, hoàn tất trước ngày 1/7 để tổng hợp, báo cáo và trình UBND TPHCM xem xét, quyết định.